18-06-2019

Als het even niet lukt: dát is het moment waarop je slimmer wordt

Lees verder

Als het even niet lukt: dát is het moment waarop je slimmer wordt

Test jezelf: heb jij een growth of een fixed mindset?
Niet je aangeboren talenten zijn het meest bepalend voor je successen en werkplezier, maar je mindset. Dat is in het kort de theorie van Carol Dweck, een Amerikaanse professor die de theorie van de growth en de fixed mindset introduceerde. Als je de overtuiging hebt dat je intelligentie en kwaliteiten min of meer vastliggen spreken we over een fixed mindset. Als je het idee hebt dat nog veel te ontwikkelen valt op het vlak van je intelligentie en kwaliteiten, heb je een growth mindset.

Hoe hoog vlieg jij?
Het klinkt allemaal niet zo spannend wellicht, maar de impact van dit (veelal onbewuste) denken is groot. Bij experimenten op scholen in armere wijken in de VS bleek dat kinderen die bewust gestimuleerd werden te denken vanuit een growth mindset, in korte tijd veel beter gingen presteren. De scholen kwamen vanuit de onderste regionen al snel in de top van hun regio terecht. Ook in mijn praktijk zie ik hoeveel een mindset kan uitmaken. Het is er enorm bepalend of je flexibel genoeg bent om mee te groeien met de organisatie, of je de durf hebt om op tijd weg te gaan als je werkgever je niet meer past en of je niet te laag vliegt.

Hoe ga jij om met kritiek en tegenvallers?

Fixed mindsetGrowth mindset
Omgaan met uitdagingenRisico’s uit de weg gaan, niet willen afgaan, in je comfortzone blijven.Er gemakkelijker instappen, wel zin hebben in nieuwe dingen, niet bezig zijn met hoe anderen tegen je aankijken als het misgaat.
Omgaan met hindernissenDenken: zie je wel, ik ben hier niet geschikt voor. Dit is te zwaar/moeilijk voor mij.Erdoor gestimuleerd worden, er extra energie in steken, doorbijten.
Omgaan met inspanningOnder de indruk zijn van mensen die iets kunnen zonder er zichtbaar inspanning voor te hoeven doen.Het idee hebben dat inspanning erbij hoort.
Omgaan met kritiekHet lastig kunnen verdragen omdat het te pijnlijk is, je identiteit aanpast. Het negeren.Opbouwende kritiek is welkom, omdat je ervan wilt leren.
Omgaan met het succes 
van anderen
Het als bedreigend ervaren, het gevoel hebben dat dat jou lager in de rangorde plaatst.Het als inspirerend ervaren.

Weinig mensen zijn volledig fixed of growth, qua mindset. Op sommige elementen scoor je op de growth mindset, op anderen aspecten denk je meer fixed. Misschien heb je wel zaken uitgeprobeerd in je werk, maar niet daarbuiten. Of net andersom. Maar er is mogelijk wel een zekere tendens te zien. Het is goed om eens na te denken over hoe jij omgaat met kritiek, hoe je reageert op kansen om jezelf in een nieuwe richting uit te laten gaan. Ben jij degene die zijn hand opsteekt als er gevraagd wordt wie die nieuwe taak op zich wil nemen?


Test jezelf eens (eerlijk) 

Check jezelf eens aan de hand van de onderstaande vragen, en wees alert op sociaal wenselijke antwoorden:

• Ik vind het fijn om zeker te weten dat ik iets kan.
• Ik denk regelmatig dat ik voor gek sta als ik dingen niet kan.
• Er zijn wel dingen die ik nog graag zou willen leren (schaatsen, piano spelen, zingen), maar ik begin er maar niet aan omdat ik denk dat ik er niet goed in zal worden of omdat ik opzie tegen het leren.
• Ik zie er tegen op om mijn tanden te zetten in heel nieuwe materie.
• Ik heb mij de afgelopen jaren hele nieuwe kennis of vaardigheden eigen gemaakt, waarvoor ik echt mijn best moest doen.
• Ik word er onzeker van als blijkt dat ik dingen niet kan, of anderen het beter kunnen.
• Ik heb het meeste plezier in mijn werk als ik goede resultaten behaal.
• Ik ben onder de indruk als mensen dingen kunnen zonder er zichtbare moeite voor te hoeven doen.
• Ik krijg zelden of nooit kritiek.
• Ik zal nooit als eerste mijn vinger opsteken als er een ingewikkelde/nieuwe taak te verdelen is in het team.
• Als ik een fout maak/een wedstrijd verlies denk ik al snel dat ik een neergaande weg ben ingeslagen/onderpresteer vergeleken met mijn teamgenoten.
• Ik denk vaak: ik ben zo goed als mijn laatste wedstrijd.

In deze praktijktest (gebaseerd op uitspraken van cliënten) kun je toetsten hoe het met jouw mindset staat. Hoe meer de bovenstaande opmerkingen bij je passen, hoe meer jouw mindset een fixed mindset is. Overigens: als je dit eerlijk hebt gedaan, pleit dat al voor een zekere mate van growth mindset. En bovendien: het zou erg fixed denken zijn als we ervan uit zouden gaan dat je niet meer kunt opschuiven naar een growth mindset.

Gooi jezelf regelmatig voor de leeuwen
Hoe kun je jezelf aan meer durf en volharding helpen? Door je bewust te zijn van het hier beschreven patroon van denken. Door jezelf een ander verhaal te vertellen en je te realiseren dat juist als je buiten je comfortzone treed je slimmer wordt. Telkens als dat gebeurt maken de neuronen in je hersenen nieuwe connecties en word je slimmer. En vooral kun je jezelf aan een meer growth mindset helpen door bewust nieuwe dingen uit te proberen: wel een keer naar een proefles improvisatietheater of schaatsen gaan. Wél een keer roepen (tot verbazing van je collega’s): “Oh, laat mij die presentatie maar doen”. En dan waarschijnlijk thuis denken, ‘waar ben ik aan begonnen?’, maar achteraf merken dat je veel meer geleerd hebt dan in die hele cursus die je eerder volgde. Kortom: gooi jezelf af en toe eens bewust voor de leeuwen en bemerk hoe razendsnel je kunt leren hard te lopen.