Werk vinden dat écht bij je past door je ongeordende brein te benutten!

Twee ongebruikelijke oefeningen

Je kennis en ervaring gebruiken om werk te vinden dat helemaal bij je past, blijkt niet eenvoudig. Vaak komen we niet verder dan een aantal platitudes met betrekking tot de richting waarin we het moeten zoeken: “iets met mensen”, “uitdagend werk’, “iets willen bijdragen aan de maatschappij”. Maar, echt grip krijgen op wat nu die rol en de omgeving is waarin jij tot bloei komt blijkt gewoon ontzettend lastig. Ons brein laat zich niet zomaar ordenen tot heldere uitspraken over de juiste koers. Verderop daarom twee oefeningen die je kunnen helpen om tot diepere inzichten te komen.

Het komt vanzelf op je pad (niet dus)
Gek genoeg voelen we ons vaak een beetje gegeneerd als we niet scherp hebben wat onze talenten zijn en hoe we deze het beste kunnen inzetten. We denken dan dat het ‘niet weten’ over ons zegt dat we te vaag of kieskeurig zijn, of niet talentvol genoeg. Het lijkt alsof de restanten van het oude denken over onze ‘roeping’ ons daarbij in de weg staat: “je echte roeping/passie komt vanzelf op je pad”. Feit is dat we beschikken over grote hoeveelheden informatie, maar dat die niet zomaar voor handen ligt én zich niet gemakkelijk laat vertalen naar praktische keuzes. Het is dus allereerst van belang het niet gek te vinden dat je zoekende bent. Integendeel: je neemt de korte tijd dat we hier op aarde zijn serieus genoeg om er goed over na te denken hoe die het beste in te vullen.

Je brein als rommelige kast vol informatie
Je brein is een incomplete, rommelige kast vol informatie. We vergeten van alles: elke paar uur wissen we onze eigen biografie. Al die positieve en negatieve ervaringen laten zich maar lastig omzetten naar heldere inzichten over onszelf. Maar feit is dat we over een rijkdom aan materiaal beschikken, mits we ons inspannen om doelbewust relevante gegevens te verzamelen, archiveren en analyseren. Bijvoorbeeld door het regelmatig opschrijven van je ervaringen, de tijd te nemen om ervaringen te duiden en niet te snel weer te stoppen met je project. Het vergt geduld: geen fijn testje dat je de short-cut biedt naar een heldere koers. Maar het is ook best prettig om te doen.

Voorkomen dat je te simpele conclusies trekt
Het is zaak inzichten te verzamelen uit allerlei ervaringen. Onze linker hersenhelft die onze rechter hersenhelft bevraagt over momenten waarop we zaken als prettig ervoeren of juist afkeer of jaloezie voelden. Talent toont zich vaak in allerlei gevoelens zoals plezier, het verlangen om door te gaan, intense concentratiegevoelens, nieuwsgierigheid, durf en enthousiasme. De onderstaande oefeningen kunnen je helpen jouw gevoelens en vage verlangens te ordenen. En te voorkomen dat je conclusies trekt die misschien voor de hand liggen, maar geen recht doen aan de complexiteit van wie jij bent. Om je ervoor te behoeden dat je niet opeens zij-instromer wordt, alleen maar omdat je dol bent op kinderen en graag iets maatschappelijk nuttigs wilt doen terwijl je helemaal niet zo goed bent in het behouden van overzicht en een hekel hebt een herrie. En eigenlijk veel meer tot je recht komt in één-op-één contact.

Oefening 1: Leren uit jaloezie
Meestal schamen we ons een beetje als we jaloers zijn op anderen. Maar afgunst leert ons belangrijke lessen. Namelijk, waar je je toe aangetrokken voelt en wat je mist. Kortom: het geeft vaak een scherp inzicht in je verlangens. Vrijwel altijd gaat het ons slechts om een klein gedeelte waartoe we ons echt aangesproken voelen.

Een voorbeeld
Je bent jaloers op die joviale, geslaagde ondernemer.
Stel jezelf de vraag: wat is er aantrekkelijk voor jou aan zijn leven?
Dat kan zijn:
• Hij is geliefd, vervult een voorbeeldrol voor veel anderen
• Doet echt iets voor de stad
• Heeft durf
• Woont in een mooi huis
• Kent veel interessante mensen

Dus, de oefening in drie stappen:
1. Op wie ben jij (weleens) jaloers?
2. Wat spreekt jou het meeste aan? Waar zit jouw verlangen vooral?
3. Neem dat mee in jouw plan. Denk over kleine praktische stapjes die je dichterbij je verlangen brengen.

Oefening 2: Anders kijken naar jouw verlangens
1. Maak een lijst met allerlei gedachten die je hebt over leuk werk. Rem jezelf niet af. Alle gedachten zijn goed. Het mag onhaalbaar, onsamenhangend en chaotisch zijn.

Bijvoorbeeld
• Ik zou graag meer in de natuur zijn
• Schrijven in een mooie eigen werkkamer
• Ik wil genoeg geld hebben
• Een baan als Eva Jinek
• Ik wil dat ik echt iets kan betekenen voor anderen
• Dichterbij huis, dat zou fijn zijn

2. Sta bij elk van de punten stil en denk na over de beelden die je erbij hebt. Bepaalde ervaringen wellicht ook die je had.

Dus bijvoorbeeld

Meer in de natuur:
• Vroeger liep ik altijd buiten met mijn vader
• Ons huisje op Texel

3. Help jezelf je behoeften goed te interpreteren
We interpreteren onze interesses vaak te rechtlijnig. De behoefte om meer in de natuur te zijn, wordt vaak vertaald naar een functie waarin je buiten werkt. Maar eigenlijk wil je gewoon op de fiets naar je werk en genoeg tijd om regelmatig op vakantie naar de Wadden te gaan.

Je ziet jezelf als schrijver in die mooie werkkamer: maar eigenlijk wil je helemaal geen schrijver zijn (geen droog brood mee te verdienen), maar gaat het je vooral om de rust om in je eigen werkkamer te kunnen werken, vaker thuis te werken en eigenlijk ook wel een mooi oud huis te bezitten.
Iets betekenen voor anderen leidt mensen al gauw richting sociaal, werk of werken bij een NGO. Een spoor dat zomaar kan leiden richting een opleiding maatschappelijk werk of van zij-instromer in het onderwijs. Maar misschien gaat het jou er wel om dat je meer de specialist bent, dat je een meer heldere rol binnen de organisatie hebt, dat je het gevoel hebt dat je echt nodig bent.

4. Krijg je oorspronkelijke gevoelens scherp

Welke opwinding, ontroering, aantrekkelijkheid liggen er ten grondslag aan je interesses?

Bijvoorbeeld: willen worden als Eva Jinek. Eigenlijk hoef je niet zo nodig op je tv, maar zou je meer willen interviewen en mensen echt willen begrijpen. Je voelt echt bevrediging als je een mooi gesprek hebt met iemand en/of je in nieuwe zaken kunt verdiepen. Onderzoek die momenten van euforie, ontroering, intense bevrediging en afkeer.

5. Trek je conclusies en ga op onderzoek

Stel jezelf de vraag wat je uit deze exercitie geleerd hebt. Elke leerervaring kan essentieel zijn: zelfs al is het er maar één. Als je met deze oefening scherp hebt gekregen dat je in concentratie het beste tot je recht komt en dat dat een rode draad is in jouw fijne ervaringen, dan weet je dat je zult blijven doormodderen in die kantoortuin. Ga met je kennis op zoek naar mogelijkheden: spreek met anderen over je verlangens. Ga op zoek naar advertenties die ‘íets’ hebben, zonder dat ze persé helemaal passen. Om zo scherper te krijgen waar je warm van wordt en waar concrete opties liggen.

Geen strak lekker efficiënt proces
Hoewel de stapsgewijze opsomming misschien de indruk wekt dat het een kwestie is van het doorlopen van de stappen, is de realiteit rommeliger. De beschreven stappen helpen je aan inzichten. Hele belangrijke inzichten in veel gevallen zelfs. Inzichten die je kunnen helpen je koers helderder te krijgen en zaken af te laten vallen die zo voor de hand leken te liggen. We beschikken over een enorme hoeveelheid informatie over onze verlangens en talenten, maar op het vlak van zoeken, archiveren en analyseren hebben we allemaal nogal wat achterstallig onderhoud. We gaan dit proces dus ook niet perfect doen, daarvoor is de voorraad materiaal te rommelig en te veel. Maar met de aandacht die je er met dit denkwerk aan besteedt, kun je jezelf beter sturen naar die baan die je past net als je favoriete winterjas.